column 1 column 2 COLUMN 3 column 4 column 5 column 6 column 7
column 8 creatief?
 |
COLUMN 3Sub-cultuur door Marc Bijl Het is een woord, dat als je het niet zou kennen klinkt als 'tweedehands' of 'onder-de-maats'. Het doet denken aan sub-topper Vitesse. Heel even leuk, nooit echt aan de top, altijd in de hoek waar de klappen vallen. Sub-culturen zijn alle culturele verschijnselen die zich nauwelijks laten zien aan de massa. Ze bestaat bij gratie van een -soms een groot aantal- geïnteresseerden die er ideeën over uitwisselen en blaadjes over vol schrijven. Zo heb je de motorclubs, korfbalverenigingen, graffitispuiters, krakers, literaire clubs en breimoeders. En-zo-voort. Samen vormen zij volkscultuur en worden zij de laatste tijd steeds vaker leidend voorwerp van de instituten die menen Cultuur met de grote C te verspreiden (die op zichzelf weer een sub-cultuur vormen zonder het te beseffen). Het Koningshuis is ook sub-cultuur maar sinds prins Willem-Alexander neukt met een argentijns fascistenkindje gaat het ons allemaal aan. Sinds er hiphop klinkt in de musea houden cultuurbobo's en bibi's van E-life, Postmen en van jongeren in het algemeen. Sinds de openbare ruimte tot gesamt-kunstwerk is verklaard kunnen alle straattaferelen (van skateboarden tot junkies) geld ontvangen voor het 'onder de aandacht brengen van een sub-cultuur'. Sinds het woord Broedplaats is gevallen meent elke kraker zichzelf kunstenaar te moeten noemen. Ik zegt het nog 1 keer. Er bestaat geen underground, sub-cultuur of geheimtips. Geen mens is het verboden om naar Popifilm, Hooiberg, Paulus kerk, Ministry of Sound, Now and Wow, LES33,, Scapino, Shaft, illegaal technofeestje, Vlerk, Boymans van Beuningen, de nieuwe blauwen, de pornobios, Witte de With, Baroeg, Poortgebouw, De Doelen, mama of turkendisco te gaan. Je moet er alleen zin in hebben. Je moet willen weten waar je heen wil. Iedereen is vrij om op haar/zijn eigen manier de stad te beleven. Je moet beseffen dat een illegale technofeest niet in de vvv uitloper staat, en dat dure glimmende flyers met trendy reclame campagnes een feest is waar marrokanen niet naar binnen mogen en jij ook niet als je niet minstens100 piek op zak heb. Het is zo simpel; ouderwets in de hokjes allemaal. Dat gelul over mixen van dans, muziek en kunst is al sinds 1900 aan de gang en waarschijnlijk al veel langer. Dat gelul over rijke mensen naar de opera en arme mensen naar zingende katoenplukkers ook al sinds jaar en dag. Ik heb hier 20 jaargangen van (het opgeheven blad) kunst en museumjournaal liggen waarin het om de paar jaar over dit fenomeen gaat. Het verenigen van high and low culture (instutionele- met volkscultuur) heeft bij mij het tegenovergestelde tot gevolg; Ik ga nergens meer heen, bang dat het niet is wat ik denk dat het is. Ik wil Chinees van De Echte Kantonees, punk moet in een kraakpand, blonde snollen in baja-beach-club, macramé-cursus in het buurthuis, academie studenten in de academie, dans in het theater, geen beeldende-kunst bij een muziekfestival aub, in het museum wil ik een museumstuk maken, ik praat alleen nog Nederlands en internet is er voor de dagelijkse porno en als encyclopedie. Ik eis van Nightown een rock, pop of hiphop band, in Worm de garantie van piep-knor muziek, R'nB liever nergens, onbegrijpenlijke kunst-projecten in onbegrijpenlijke kunst projecten, actievoeren doe ik stiekem en in een galerie wil ik graag lastig worden gevallen met gladde verkooppraatjes bij een ruw schilderij. Heerlijk. Elke maand zapnation in mijn eentje. Alles is dus sub-cultuur. Hierdoor moet ik straks mijn eigen zapnation opheffen omdat alles tegenwoordig multidisciplinair georganiseerd wordt. Het culturele landschap is net een internet site met eindeloze pop-up banners van verschillende aanbieders. Theater, kunst- en muziekfestivals zijn steeds vaker een ratjetoe aan stijlen en boodchappen ('laat u verassen door' etc.) waaraan sub-culturele verschijningen mee mogen doen bij wijze van statement. Met subversiviteit heeft het niks te maken des temeer met marketing-strategy van het meest bedenkelijke soort; na de jongeren, de allochtoon en het brede publiek moeten nu de eigengereide en ondefiniëerbare sub-cultuurtjes overtuigd worden om mee te clusteren. De experimenten zijn niet van de lucht. Wil je bestaansrecht als culturele instelling of als kunstenaar? Laat alle principes varen en verkoop je ziel aan van der Ploeg. Doorspek je marketing, voor zeker succes nu ook met de term 'sub-cultuur'. Of (het andere uiterste) hef jezelf op! Who cares? Interessante sub-culturele verschijnselen zijn dun gezaaid. Het geniale hollandse handels instinct heeft de culturele sektor een nieuwe ingeving bezorgd: we bakken artistieke kliekjes op in een andere pan! Wat goed is voor Worm is goed genoeg voor TENT, wat vorige week in de stripwinkel te zien was kan morgen in galerie mama. Op de opening van R2001 kon je genieten van breakdance van het sufste soort (maar voor wie nog nooit een neger van dichtbij heeft gezien een multiculturele happening van de bovenste plank). Punk in Poortgebouw? Saai! Zou die sub-cultuur niet in het stadhuis 'Ruimte Bezetten' kunnen? Er zijn meer instellingen en projecten die het mogelijk maken voor artistiekelingen om te doen wat ze willen, dan er kunstenaars zijn. Weer niet goed. En jonge schrijvers mogen in het R2001-blad schrijven dat ze met rust gelaten willen worden en geen doelgroep willen zijn. Nou moe. Ik vind het ineens niet leuk meer..... ( ) Ik neem mijn verantwoording na deze verschrikkelijke kaalslag en treedt met onmiddelijke ingang af als beeldend kunstenaar en als columnist. Ik heb zoveel mensen ontmoet die de meest fantastische dingen maken of organiseren en wat gebeurt daarmee? Culturele managers annexeren en exploiteren alles wat in de snelkookpan past (gevraagd of ongevraagd) en gaat niet inhoudelijk in op de vraag 'waarom doen we dit eigenlijk?'. Behalve een leuke baan of bezigheid brengt het geen bijdrage aan een betere maatschappij of mooie kunst. Het is geld- en energieverspilling. Zowel liberale geesten, oer-conservatieven als progressievelingen kruisbestuiven elkaar in de culturele sekte alsof het echte vrienden zijn die de wereld iets moois willen geven. Terwijl de monarchie bezig is zichzelf op te heffen staan bedrijven (dat is incl. de koningin) met hun nieuwe imago van integer onderemen (groen, cultuurminnend, multidisciplinair) klaar bij hun nieuwe gerecht; kunstworst met mond-en-klauwsaus. Een snel gerecht bedoeld culturele instellingen en culturele producenten. Bereidwijze; lapje sponsorgeld, 10 teentjes logo's een snuifje subcultuur en de rest is gewoon het oude, vertrouwde blaadje artiestensla. Saus; trek je broek naar beneden en schijt een dampend bad over het kostbare menu. Smullen maar. Wegens het aftreden van Dhr M.Bijl als beeldend kunstenaar: gast columnist gevraagd. Uw reactie naar marcbijl@kunstmarct.com |
 
|